Piccola Biblioteca digitale romanza vai a www.unipi.it

Dictamen Metrificum de bello huguenotico et reistrorum piglamine, ad sodales

Tempus erat quo Mars rubicundam sanguine spadam
Ficcarat crocco, permutaratque botilla,
Ronflabatque super lardum, vacuando barillos,
Gaudebatque suum ad solem distendere ventrem,
Et conni horridulum Veneris gratare pilamen,
Vulcanique super pileum attacare penachium:
Nam Iovis interea clochitans dum fulmen aguisat
Et resonare facit patatic patatacque sonantes
Enclumas, tornat candens dum forcipi ferrum
Martellosque menat, celeres menat ille culatas
Et forgeronis forgat duo cornua fronti,
Sic tempus passabat ovans cornando bonhomum
Artes oblitus solis, Divumque bravadas,
Non corcelletos, elmos, non amplius arma,
Nil nisi de bocca Veneris Mars basia curat:
Basia quae divos faciunt penetrare cabassum.
Omnia ridebant securum, namque canailla
Frantopinorum spoliata domumque reversa
Agricolam aculeo tauros piccare sinebat,
Et cum musetta festis dansare diebus
In rondum, umbroso patulae sub tegmine fagi,
Denique pastillos parvos tartasque coquebat
Pax coelo delapsa, novam sponsando brigatam.


Cervellos hominum ecce venit piccare Tavanus:
Hunc muscam guespam veteres dixere vilani,
Asper acerba sonans quo tota exterrita sylvis
Diffugiunt armenta: furit mugitibus aether
Concussus, fratrum fremuerunt claustra minorum,
Ecce venit, veniensque replet tinnitibus urbes:
Infernus quid sit, paradisus, quidve diablus,
Quidve fides, quid relligio, quid denique caelum
Omnes scire volunt, per psalmos, per catechismos
Omnibus aeternae fitur spes una salutis.
Incagant primum Papae, rubeisque capellis,
Evesquis, Pretris, parvos semando libellos,
Succratis populumque rudem amorçando parollis,
Postea sancta nimis, sed garrula predicantum
Turba subit, qua turbidior non visitur usquam,
Infernum turbavit enim, coelumque solumque,
Et dedit innumeros flammis, et piscibus escam.
Nec pluris faciunt pantoufflam sacrosanctam,
Quam faciunt veteres rognosa in calce savatas.


Ah, pereat, cito sed pereat miserabilis ille
Qui menat in Françam nigra de gente diablos
Heu pistolliferos Reistros, traistrosque volores
Qui pensant nostram in totum destrugere terram,
Numquam visa fuit canailla brigandior illa,
Egorgant homines, spoliant, forçantque puellas.
Nil nisi forestas (domicilia tuta brigantum)
Cherchant luce, tenent grandes sed nocte caminos.
Blasphemare deum primis didicere parollis,
Arrestant homines, massacrant, inque rivieras
Nudos deiiciunt mortos, pascuntque grenouillas.
Pistollisque suis faciunt tremblare solieros
Stellarum, mala razza virum, bona salsa Diabli.
Semper habent multo nigrantes pulvere barbas,
Semper habent oculos colera, vinoque rubentes,
Lucentes bottas multa pinguedine lardi,
Et cum bandiera longos sine fine capellos
Nigra quibus pendet castrati pluma Caponis.
Non guardant unquam dritto cum lumine quemquam,
Sed guardant in qua magazinum parte gubernet,
Sive ferat bursa, pourpointo, sive bragueta.
Relliquias rapiunt, mitras, crossaque doratas,
Platinasque, crucesque, adamantas, iaspidas, aurum,
Veluceas cappas, et totum mobile Christi
De magnis festis, de vivis, deque trepassis.
Altaros, Christum spoliant, calicesque rapinant,
Eglisas sotosopra ruunt, murosque ruinant,
Petra super petram vix una, aut altra remansit.


Omnia sanctorum in piessas simulacra fracassant,
Permingunt fontes, benedicta, ciboria, missam,
Incagant pretris, monstrantque culamina Christo.
Dicam ego suspirans, oculis lacrymantibus, omnes
Horribiles casus, quos in sacagamine vidi?
Vidi sampietros, Crucifixos, virgomarias,
Sebastianos, laceros crudeliter ora,
Ora manusque ambas, populataque tempora raptis
Auribus, et truncas inhonesto vulnere nares.


Heu pietas, Heu heu sacris compassio rebus!
Omnia diripiunt, unglisque rapacibus ipsa
Condita de chassis brulant ossamina ruptis
Aut pro caresmo canibus rodenda relinquunt.
Ut solet incautos laniare famelicus agnos
Dente lupus, gaudetque satur de caede recenti.
Coillones sacros pretris, monachisque revellunt,
Deque illis faciunt andouillas atque bodinos,
Aut cervelassos pratiquo de more Milani.
Taillant auriculas, collo faciuntque cathenas,
Et sine rasouero raclantque lavantque coronas,
Quam marquam vocitant maior quam bestia fecit,
Unctos escoriant digitos, merdantque brevierum,
Et foecunda premunt tractis genitoria cordis
Ut dicant ubi scutorum requiescat acervus
Factus de missis, de vespris, deque matinis,
De Christo, altarisque bona de messe coactus.


Heu poveros mortos de bieris deque sepulcris
Tirant effossum, ut possint pillare piumbum,
Spavantant homines oculis, goticisque parollis,
Et cum goth, stofh, trinh, vivos mortosque fatigant.
Hoc solamenter dicam, vidi ipse brigatam
Pretorum templi visis in limine Reistris
Concagare suas nimia formidine bragas.
Namque alij furnos, alij subiere latebras,
Marineras, caveas, puteos atque antra ferarum,
Et fugere procul, missa, vesprisque relictis,
Ut timidi fugiunt viso falcone canardi.
Nil illis troppo calidum, fredumve Diablis,
Omnia coniiciunt carretis atque cavallis
Chaudrones, pintas, plattos, reza calda, salieras,
Landieros, brochas, lichefrittas, pottaque pissos,
Aenea, cuprea, ferrea, lignea, denique totum,
Unum omnes mestierum agitant quo vita paratur,
Cuncta vocant, ventremque replent de carne salata,
Edocti plenis animam tirare botillis
Et bene composito rictu imboccare barillos.
Hei mihi quod vinum Francum tam vasta lavarit
Ora, siti aeterna flammisque voracibus usta.
Ite ite ad Rheni fauces sitibunda propago,
Perpetuosque ignes liquidis extinguite lymphis.
Ite exsiccatis vindemia chara tonellis.
Ite, nec in nostrum tam dulce recurrite vinum.
Festa dies aderat Martini semper equestris,
Cuius laeva tenet chlamydem, premit altera spadam,
Hic cavalierus eques gallanditer usque cavallo
Insidet, auratis bardis, panachisque superbo,
Piaffam inter sanctos faciens, semperque paratus
Partem mantelli stropiato scindere diablo,
Hac quisque in cheram sese diffundit amicam:
Namque omnes agitant convivia laeta, probantque
Dolia perçando, caveis nova musta reclusis.
Istum namque diem passant genialiter omnes
Cum masquis centum, centumque momonibus auctum,
Festa sed infesti infestarunt sacra mutini.
Nam quis erit vere caldum qui dicet alarmum,
Cum mollinorum (populo tramblante) rotantes
Plus centum tremulis flagrarent ignibus alae?
Courritur ad clochas, don don quae saepe frequentant?
Toxinumque sonat, timidi trompetta villani,
Et taborinorum plan plan, fara ramque tubarum
Per totam auditur urbem, fit clamor, et ingens
Fit strepitus, populusque volans rareforqua frequentat,
Pars animosa ruit, merdat pars altera braguas,
Pars sentinellas ponit, guardasque redoublat,
Merces quisque suas retrahit, serratque botiquam,
Escudos serrat veteres, serratque culamen,
Merdosas serrantque nates animositer omnes:
Sunt qui mosquettos, colovrinas, passavolantes
Supra parapettos, casamattas, atque riparos
Braquant, ut possint flammas depellere flammis.


Sic ita formicae vadunt redeuntque frequenter
Victum portando spallis pro tempore fredo:
Fervet opus, populusque niger nova grana soterrat.
Briga fit armati populi, timor arma ministrat,
Qui portat brocham, qui lançam, qui javelinam,
Hic pertusanam, spadam, grossosque petardos
Vestitos rouilla et cargatos ante mil annos.
Hic barras aptat portis, armatque fenestras
Magnis saxorum cumulis, petrisque quadratis
Et centum gressis, lanternis, potaque pissis,
Quadrupedum quatiunt argentea ferra pavamen,
Moreque Sangorgi coursieris atque rosinis
Nocturnus Guettus plateas galopando subintrat,
Donec fit journus quo non journallior alter.


Quod si iterum redeat, cives iterumque lacessat
Seditio, inficiens mutino brouillamine Françam,
Forte quid expediat, socij, iam quaeritis, istam
Linquamus profugi patriam, natosque, laresque,
Fana, lupisque rapacibus atque brigandis:
Soulieris poudram secouemus, abire necesse est
Quo noscumque ferunt plantae, quo pontus et aer
Nos vocat, ad ventum plumam iaciamus Amici.
Sed iuremus in haec, currant prius in mare cervi,
Et pisces boscos habitent, et flumina catti,
Et Nostradamae prius altas Sequana turres
Exuperet, prius agna lupos, lanietque feroces,
Quam nobis redeat redeundi sola voluntas.


Hinc procul, hinc igitur, procul hinc fugiam'amici,
Inque novas terras, Bresillum, seu Calicutum
Migremus subito fatis melioribus acti,
Albanos, Arabas, Parthos, gentemque Moresquam,
Perliferosque maris campos, indosve petamus,
Qui procul hinc habitant extrema culamina mundi:
Turget ubi semper muscatis uva racemis,
Floret ubi semper muguetta, canella, giroflus,
Magnaque formaio fresco montagna liquescit,
Albescunt ubi lacte novo cita flumina semper
Et mouchaemellis passim sua mella repandunt,
Hic truncis ubi burra fluunt Vanvea cavatis,
Somnus ubi dulcis, requies ubi semper amoena,
Praedica, nec Certis, signoribus, atque prieris
Suffarcita, novum sparsit foecunda venenum,
Nec cathechismus adhuc nigri farina diabli,
Seditiosa nimis, nec turba nefanda ministri,
Qui manibus iunctis oculos ad sydera drissant
Et male pegnatam portant in pectore barbam,
Ora melancolico pingentes illita plombo,
Troublarunt nondum mutino troublamine gentem
Calvinus, nec Beza suae duo vulnera terrae,
Qui semaverunt pestem, cancrumque tenacem
Foelici nondum posuere cubilia terrae,
Terrae ubi Lutheros, Zuinglieros, Anabaptistas,
Albigeos, Nicolos, infanda, nefandaque terris
Nomina, Huguenotico nunquam satiata veneno
Est audire nefas, illic namque omnia rident,
Ridet humus, rident pueri, ridentque puellae.
Illic namque canunt cansones, atque sonetos,
Miscendo pressim luctantibus humida linguis
Oscula, difficili faciles in amore ministros.
Hic lauros agitant verdos, herbasque novellas
Venticuli molles, tepidi sufflaminis aura:
Illic verdentes fagi, cedrique pinique
Largos protendunt ramos, umbrasque fugaces:
Non ibi villani socco, cultroque fatigant
Arva, iugo indomiti subeunt nec colla iuvenci.
Semper enim non cultus ager sata laeta raportat.
Non ibi spinosis buissonibus atra tumescit
Vipera, nec colubrae pando ventramine repunt:
Semper ibi sed grata quies et plena voluptas.
Non ibi bruslantur nimio caldore Leonis
Arva, nec vrenti de sole crevata fatiscunt,
Nulla gregi clavelata nocet, fallaxque veneni
Herba, nec incanto nocet hic Sorciera maligno,
Semper ibi ver perpetuum, semperque moratur
Alma quies, par imperium, sorsque omnibus aequa.
Pluraque foelices mirabimur, hic ubi semper
Temperies aeterna manet, caelique solique.
Ergo migremus socij, nam Juppiter illam
Secrevit nobis patriam simulatque rigenti
Aere, dehinc multo rouillavit secula ferro.

Belleau, Remy (1528-1577) [1578], Les Odes d'Anacreon Teien, poete grec; Avec quelques petites Hymnes de son invention, et autres diverses poesies: Ensemble une Comedie (Gilles Gilles, Paris), Ed. Barbara Sommovigo - 2008. Le texte numérisé est celui de l'édition 1578